Chrześcijanie żegnający męczennika. Wiara w zmartwychwstanie ciała sprawiała, że w społecznościach pierwszych chrześcijan pogrzeb miał szczególne znaczenie; w odległości około 3 Wybór najważniejszych tekstów o Eucharystii w pierwszych wiekach istnienia Kościoła Z okazji 46. Międzynarodowego Kongresu Eucharystycznego ukazuje się drugie, poprawione wydanie tomu pism wczesno - Kolejne prześladowanie rozpoczęło się ok. 33/34 r. i objęło wspólnoty chrześcijan na terenie Palestyny. Zaczęło się od wystąpienia Żydów z jerozolimskiej synagogi przeciwko diakonowi Szczepanowi. Dz 7,59. Tak kamienowali Szczepana, który modlił się: «Panie Jezu, przyjmij ducha mego!». W Palestynie najtrudniej jest chrześcijanom, uciekają do Izraela. Salezjanin, o. Pietro Bianchi posługujący na co dzień na terytorium Autonomii Palestyńskiej ma nadzieję, że ostatnie ataki i walki na linii izraelsko-palestyńskiej nie powtórzą się w przyszłości. Zauważa, że bolesna sytuacja ostatnich tygodni bardzo nadwyrężyła kulturowa i religijna? Zdajemy sobie sprawę, że nie udzielimy odpowiedzi na wszystkie nurtujące Was pytania. Zdecydowaliśmy się jednak podjąć ten trud, przekonani o wadze zagadnienia i pewni, że z za-interesowaniem udacie się z nami w podróż, aby poznać, nieraz mroczne, zakamarki tamtej Początki Chrześcijaństwa. Chrześcijaństwo powstało w I wieku n.e. w łonie ówczesnego Judaizmu, jako wynik działalności Jezusa, jego nauczania, czynów, śmierci oraz zmartwychwstania, które od początku stanowiło główną tezę wiary chrześcijańskiej i motyw działania pierwszych chrześcijan. Jezus przyszedł na świat na Podsumowaniem, chyba najpiękniejszym może być świadectwo jednego z uczestników, który w drugim dniu tak zachęcał swoją żonę do przyjścia na rekolekcje "Chodź kochanie, tam jest tak, jak u pierwszych chrześcijan". Wielka to radość, ale i wielkie zobowiązanie dla parafii i wszystkich wspólnot. ZmVwF. Msza Święta Wszech Czasów czy Novus Ordo Missae – który ryt tak naprawdę jest bliższy chrześcijańskiej starożytności? W dobie sporu o liturgię, jaki wywołało motu proprio Traditionis custodes papieża Franciszka, słychać czasem argument, że w pierwszych wiekach chrześcijaństwa Msza Święta również była sprawowana przy stole i przypominała bardziej ucztę niż ofiarę podobnie jak nowa Msza wprowadzona przez Pawła VI (Novus Ordo Missae). Z tym mitem rozprawia się ks. Stefan Heid, rektor Papieskiego Instytutu Archeologii Chrześcijańskiej. „Są tacy, którzy próbują temu zaprzeczyć, ale Eucharystia od początku była obrzędem świętym, sprawowanym w przestrzeni sakralnej i na świętym stole, czyli ołtarzu. A kapłan był zwrócony na Wschód” – czytamy na blogu Rorate Caeli, który udostępnił treść wywiadu z ks. Heidem, który ukazał się w czasopiśmie „Il Timone”. Rozmówca jest autorem książki Ołtarz i Kościół. Porównanie nowej Mszy do starożytnych tradycji jest błędne Jak wskazał autor, hipoteza jakoby pierwsi chrześcijanie sprawowali liturgię w sposób podobny do dzisiejszego Novus Ordo jest stosunkowo młoda. „Sto lat temu nauka archeologii chrześcijańskiej wysuwała pewne idee, które moim zdaniem są błędne, idee, które jednak, zwłaszcza w teologii, są uporczywie utrzymywane. Wśród nich jest przekonanie, że Eucharystia była wspólnym posiłkiem i dlatego dzisiaj należy ją w ten sposób sprawować” – mówi ks. Stefan Heid. Choć najprawdopodobniej Pan Jezus odbywał ostatnią wieczerzę zgodnie z ówczesnym świeckim zwyczajem, a więc w pozycji półleżącej, to apostołowie, którzy otrzymali od Niego moc sprawowania Najświętszej Ofiary od początku przekazywali tradycję liturgiczną w formie odrębnego rytu, niezwiązanego organicznie z ucztą. Stół czy ołtarz? Jak wyjaśnia duchowny, dla odprawiania Mszy Świętej od początku istniał osobny „święty stół”, który już św. Paweł określa „stołem Pana”. W każdej społeczności był jeden taki święty stół, czyli poprzednik późniejszych ołtarzy i nie był to zwyczajny mebel, na którym spożywano posiłki. Zresztą samo słowo ołtarz pojawia się już w starożytnej literaturze chrześcijańskiej, zamiennie ze słowem stół. - Paweł znał już świętość chrześcijańskiego ołtarza zaledwie dwadzieścia lat po Wielkanocy! Podobnie mówi również o „kielichu Pana” lub „kielichu błogosławieństwa”. Tak więc nawet kielich nie jest naczyniem powszechnego użytku, ale kielichem kultowym – tłumaczy rektor Papieskiego Instytutu Archeologii Chrześcijańskiej. Msza przodem do wiernych czy ad orientem? Kolejnym mitem, z którym rozprawia się ks. Heid jest rzekome odprawianie Mszy Świętej „przodem do wiernych” w pierwszych wiekach. „Począwszy od soboru, rozpowszechniło się ogromne nieporozumienie, że w pierwotnym kościele ksiądz patrzył na ludzi. Z nielicznymi wyjątkami tak się nie działo. We wczesnych wiekach ołtarz był zwykle umieszczany swobodnie ze wszystkich czterech stron, ale kapłan stał przed ołtarzem twarzą do wschodu” – mówi. „Nowoczesny model liturgii, w stylu religijnej imprezy rozrywkowej, ma niewiele wspólnego z powagą wczesnych kościołów” – podkreśla uczony, przyznając, że w posoborowej liturgii ideologia przeważyła nad historycznym podejściem. - W rzeczywistości, niestety, wiele ideologii nadal istnieje. Każdy wybiera to, co mu się podoba z wczesnego Kościoła. Jest wiele miejsca na manipulację, zwłaszcza jeśli chodzi o nasze dzisiejsze rozumienie liturgii, Eucharystii i Kościoła. Wiele z tego, co jest dzisiaj usprawiedliwiane przez odwoływanie się do wczesnego Kościoła, jest tylko współczesną projekcją. Nieco bardziej historyczne wyjaśnienie byłoby w tym względzie bardzo pomocne – konkluduje ks. Stefan Heid. Czytaj też:Dr Joseph Shaw: Msza Trydencka przyciąga młodzież i rodziny wielodzietneCzytaj też:Dr Kwasniewski: Czy musimy słuchać papieża, który nie jest posłuszny Tradycji?Czytaj też:Przełożony FSSPX: Msza Trydencka nigdy nie zniknie z powierzchni ziemi Źródło: Jutro, 22 sierpnia po raz pierwszy będzie obchodzony Międzynarodowy Dzień Upamiętniający Ofiary Aktów Przemocy ze względu na Religię lub Wyznanie. Rezolucję w tej sprawie jednogłośnie przyjęło w maju br. Zgromadzenie Ogólne ONZ z inicjatywy polskiej dyplomacji. Z kolei według raportu Open Doors (Otwarte Drzwi) – organizacji protestanckiej, obecnej w ponad 60 krajach – w 2018 zginęło więcej wyznawców Chrystusa niż rok wcześniej: w sumie było ich co najmniej 3066. Liczba ta nie obejmuje tych, którzy zginęli w wyniku wojen czy klęsk żywiołowych jak susze czy powodzie, ale dotyczy wyłącznie zabójstw z powody wiary. Głównymi sprawcami pozostają niezmiennie od lat fundamentalizm islamski i nacjonalizm religijny. 61 proc. ludności świata żyje w krajach, których obywatele nie mogą w pełni swobodnie wyrażać swej wiary. Za większością przypadków łamania wolności religijnej stoją radykalizm islamski, państwa autorytarne i skrajne nacjonalizmy. Według wydawanego od 15 lat przez Otwarte Drzwi Światowego Indeksu Prześladowań do pierwszej dziesiątki krajów, w których chrześcijanie są najbardziej prześladowani, należą Korea Północna, Afganistan, Somalia, Libia, Pakistan, Sudan, Erytrea, Jemen, Iran i Indie. Jako niechlubny przykład pogorszenia warunków życia dla chrześcijan ta międzynarodowa organizacja wymienia Chiny. Kraj ten „awansował” z 43 na 27 miejsce i jest „doskonałym przykładem coraz większego ograniczania wolności religijnej przez coraz bardziej represyjny reżim”. W ubiegłym roku więziono tam więcej chrześcijan niż w jakimkolwiek innym kraju. Open Doors wymienia też problem forsowania religijno-nacjonalistycznej polityki w Indiach, Turcji, Mjanmarze, Laosie, Butanie czy Nepalu. Tamtejsze rządy chcą w ten sposób „zwiększyć nacisk na chrześcijan i inne mniejszości religijne”. Według najnowszego raportu „w coraz większej liczbie krajów chrześcijanie doświadczają wykluczenia społecznego i ucisku ze strony państwa, ponieważ nie chcą podążać za daną ideologią czy religią, lecz chcą wyznawać swoją wiarę". W Pakistanie, szczególnie na terenach wiejskich chrześcijanie są uważni za obywateli drugiej kategorii. Bardzo często ofiarami takiej postawy są dzieci, doświadczające różnych przejawów nietolerancji. "Molestowanie i inwigilacja coraz bardziej zmuszają ich do życia w podziemiu i poważnie ograniczają prawo do wolności religijnej” – stwierdza raport. Organizacja wskazuje też na rosnące prześladowanie przez islamski ekstremizm, szczególnie w Azji i Afryce Subsaharyjskiej, np. w Libii czy Egipcie. W Nigerii za wiarę zamordowano 3 731 chrześcijan, więcej niż we wszystkich innych krajach razem wziętych. Według Open Doors doniesienia o tym, że terrorystyczna organizacja islamska „Boko Haram” została pokonana, okazują się bezpodstawne. Szczególnie silne prześladowania spotykają kobiety i dzieci. Chrześcijanki w pewnym sensie w podwójny sposób doświadczają prześladowań. W wielu krajach na porządku dziennym są porwania, gwałty, zmuszanie ich do małżeństwa. Z badań organizacji wynika, że na przykład w Korei Północnej wiele rodzin chrześcijańskich, u których zostanie odkryta Biblia lub które prywatnie wyznają swoją wiarę, trafia do specjalnych obozów reedukacyjnych, w których dzieci żyją jak niewolnicy. Łącznie zaś ocenia się, że z powodu wyznawanej wiary przebywa tam od 50 do 70 tys. chrześcijan. W niektórych rejonach rolniczych Górnego Egiptu chuligańskie zachowania w stosunku do dzieci są bardzo rozpowszechnione. W czterdziestoosobowych klasach zajmują one ostatnie miejsca oraz są dyskryminowane nie tylko przez rówieśników, ale przez samych nauczycieli. Nasila się to szczególnie w takich okresach jak Boże Narodzenie. Dzieci są wyszydzane z powodu swojej wiary. Z kolei w 2019 r. do najkrwawszych ataków na wyznawców Chrystusa doszło na Sri Lance, której ponad 75 proc. mieszkańców wyznaje buddyzm uznawany za bardzo agresywny i odmienny od ogólnie znanego pokojowego wizerunku tej religii. W wyniku zamachów na trzy kościoły (dwa katolickie i jeden protestancki) i cztery luksusowe hotele w kilku miastach Sri Lanki na Wielkanoc, do których przyznało się tzw. Państwo Islamskie (IS), zginęło 258 osób, a 600 zostało rannych. Były to największe ataki terrorystyczne na wyspie od zakończenia w niej w 2009 roku 30-letniej wojny domowej. Według władz Sri Lanki zamachy były odwetem za marcowy atak na meczety w Christchurch w Nowej Zelandii, gdzie zginęło 50 osób. Na Sri Lance budddyzm ma bardzo radykalne nastawienie i jego wyznawcy byli odpowiedzialni za akty przemocy w ostatnich 3 latach wobec hinduistów, stanowiących 13,2 proc. ludności i muzułmanów – 8,6 proc. Takie organizacje jak Brygada Buddyjska czy „Sinha Lei” (Krew Lwa) od dawna szerzą swą ideę jednego „narodu syngaleskiego”. Dotychczas odnotowano 89 ataków na chrześcijan w 2016 i 36 – do maja 2017. Wyznawcom Chrystusa, stanowiącym 9,1 proc. mieszkańców wyspy, odmawia się ponadto prawa do grzebania swych zmarłych na cmentarzach publicznych, ich świątynie są niszczone i zamykane, ekstremiści buddyjscy dopuszczali się też wobec nich aktów przemocy fizycznej oraz grozili im śmiercią. Papieże ostatnich pontyfikatów, począwszy od św. Jana Pawła II aż do Franciszka, wielokrotnie zwracali uwagę, że dziś jest więcej męczenników chrześcijańskich niż było ich w starożytności. Franciszek często przypomina, że „również dzisiaj wielu chrześcijan zabija się i prześladuje ze względu na ich miłość do Chrystusa. Oddają życie w milczeniu, bo ich męczeństwo nie zyskuje rozgłosu. A dziś jest więcej chrześcijan męczenników niż w pierwszych wiekach". Neron uznawany jest za jednego z najbardziej krwawych władców starożytnego Rzymu. Szaleniec, dyktator czy człowiek swoich czasów? 13 października 54 roku został cesarzem rzymskim jako Nero Claudius Caesar Drusus Germanicus. Neron, a właściwie Lucius Domitius Ahenobarbus urodził się 15 grudnia 37 roku w Ancjum. Jego rodzicami byli Gnejusz Domicjusz Ahenobarbus i Agrypina Młodsza, późniejsza żona cesarza Klaudiusza, którego następcą został Neron. Pierwsze lata Neron był uczniem Seneki Młodszego. W dzieciństwie uchodził za zdolnego i szybko przyswajającego wiedzę. Miał talent aktorski i poetycki, interesował się literaturą. W roku 49 matka Nerona, Agrypina Młodsza została żoną cesarza Klaudiusza. Był to kazirodczy związek, bowiem Klaudiusz był stryjem Agrypiny. Matka Nerona była już wcześniej oskarżana o kazirodcze kontakty seksualne, z własnym bratem Kaligulą oraz mężem swojej siostry, co doprowadziło nawet do jej tymczasowego wygnania z Rzymu. Powróciła tam dopiero z rozkazu Klaudiusza, gdy ten został cesarzem. Jako żona cesarza Agrypina otrzymała tytuł augusty i posiadała rozległe wpływy w państwie. Likwidowała niewygodnych jej ludzi, a także doprowadziła do adoptowania jej syna Nerona przez Klaudiusza. Ten krok spowodował, że Neron miał takie same prawa do objęcia tronu cesarskiego, co starszy syn Klaudiusza, Brytanik. Klaudiusz, choć znajdował się pod wielkim wpływem swej kolejnej żony, mógł zdawać sobie sprawę z jej planów. Chciał więc zapobiec dalszym wypadkom, uznać Brytanika za dorosłego i mianować swoim następcą. Agrypina postanowiła wziąć sprawy w swoje ręce. Najpewniej to z jej rozkazu w roku 54 Klaudiusz został otruty. 13 października 54 roku jej syn, Neron został cesarzem rzymskim przyjmując imiona Nero Claudius Caesar Augustus Germanicus. Wpływy Agrypiny były wciąż duże. Neron miał w chwili wstąpienia na tron 17 lat i potrzebował jej kontaktów. Z czasem Agrypina stawała się dla niego coraz większym ciężarem, a jej chęć rządzenia Rzymem coraz bardziej go irytował. W roku 59 postanowił pozbyć się matki zlecając jej zabicie. Ludowi rzymskiemu przekazał zaś, że działał w samoobronie, gdyż to matka planowała jego zabójstwo. Cesarz Neron Nie było to jedyne zabójstwo, jaki cesarz rzymski Neron miał na swoim sumieniu w okresie swoich stosunkowo krótkich, lecz krwawych rządów. W roku 62 poślubił Poppeę Sabinę, która zmarła cztery lata później będąc wówczas w ciąży – prawdopodobnie z powodu pobicia przez Nerona. Neron przez cały okres rządów rywalizował z senatem o wpływy. Przez arystokrację rzymską był uznawany za despotę. Krótko po objęciu cesarskiego tronu poddał się deifikacji (ubóstwieniu), co nie spotkało się z powszechną aprobatą w Rzymie. W polityce zewnętrznej, zwłaszcza w pierwszych latach rządów, Neron polegał na wiedzy swoich doradców, do których należeli Seneka Młodszy, Gajusz Petroniusz czy Sekstus Afraniusz Burrus. Pierwsi dwaj popełnili jednak samobójstwa w roku 65 z powodu spisku, jaki zawiązano na rzymskim dworze. Neron potrafił czasami podejmować dobre decyzje. Jeśli sam nie potrafił rozwiązać jakiejś sprawy, umiał przynajmniej zlecić to komuś, kto posiadał odpowiednie kompetencje. Tak było w przypadku odzyskania wpływów w Armenii. Wyruszył tam, z polecenia Nerona, wódz Korbulon, który przywrócił Rzymowi panowanie nad tą prowincją. Sam Neron niespecjalnie interesował się sprawami wielkiej polityki. Bardziej zajmowały go intrygi, plotki i życie „wielkiego miasta”: uczty, przyjęcia, występy aktorskie. W roku 64 miał miejsce pożar Rzymu, co Neron wykorzystał, aby zburzyć dużą część miasta i wybudować sobie potężny pałac (Złoty Dom). Pożar ten przeszedł w pewnym stopniu do legendy, głównie za sprawą książki Henryka Sienkiewicza „Quo vadis”. W dziele Sienkiewicza winnymi pożaru Neron uznał chrześcijan, na których brutalnie się później mścił. Neron w istocie obwinił wyznawców Chrystusa o nieszczęście, jakie spotkało miasto nad Tybrem. Wspominają o tym historycy: Tacyt oraz Swetoniusz. Faktem jest, że po pożarze Rzymu Neron rozkazał opracować nowy plan miasta. Ulice miały być szersze, pomiędzy budynkami miano zachować wymagane odstępy i należało wznosić je także z kamienia (a nie w całości z drewna). Te zmiany uchroniły Rzym od kolejnych wielkich pożarów, które do tamtej pory dość często nawiedzały stolicę Imperium. Przebudowa Rzymu była największą zasługą Nerona. Jego zachowanie i coraz większy despotyzm coraz bardziej nie podobały się rzymskiej arystokracji. W całym Cesarstwie wybuchały bunty. Buntowali się żołnierze w Galii, Hiszpanii i Judei. Senat odwrócił się od Nerona widząc, że popularność cesarza coraz bardziej się kurczy. Neron popełnił samobójstwo 9 czerwca 68 roku. Miał 39 lat. Przez niższe warstwy społeczne był czczony po śmierci, a jego grób był zadbany. W historii zapisał się jednak jako szaleniec i tyran. Niechętni byli mu współcześni oraz późniejsi rzymscy historycy. Pliniusz Młodszy był zdania, że „panowanie cesarza Nerona to czasy niebezpieczne dla ludzi wykształconych”. Czytaj też:„Quo vadis” – największe dzieło Henryka Sienkiewicza i jego niezwykłe perypetieCzytaj też:Bitwa pod Akcjum. Gdyby nie Kleopatra, jej wynik mógł być innyCzytaj też:Pierwszy cesarz, który zginął w starciu. Bitwa pod Adrianopolem Quo Vadis Henryk Sienkiewicz rozczytywał się w łacińskich utworach starożytnych, szczególnie Tacyta. Odbył wiele podróży do Rzymu, zwiedzał zabytki, wędrował po katakumbach. “Quo Vadis” jest urzeczywistnieniem zamysłów, jakie w tamtym czasie zrodziły się w umyśle pisarza. Była to chęć ukazania w utworze dwóch światów: starożytnego - pogańskiego i nowego - chrześcijańskiego. Pierwszego, w chwili gdy nadciąga już zmierzch jego wielkości, a drugiego w początkach jego istnienia, w okresie prześladowania pierwszych chrześcijan za czasów Nerona. Zamierzeniem pisarza było także pokazanie siły tego świata, która to siła, jego zdaniem, odegrała decydującą rolę w historii Rzymu i ludzkości, oraz zwycięstwo chrześcijańskiego ducha nad potęgą pogańskiego Rzymu. Co bardzo istotne, Sienkiewicz poszukiwał niejako przy okazji analogii między prześladowaniem chrześcijan przez Nerona, a prześladowaniem Polaków pod zaborami. Powieść, drukowana początkowo w odcinkach w dwóch czasopismach (“Gazeta Polska”, “Dziennik Poznański”), szybko rozeszła się po całym świecie, tłumaczona na wiele języków. Wszędzie zdobywała ogromne powodzenie i przyniosła pisarzowi sławę nie tylko w kraju, ale na obu półkulach - w 1905 roku Sienkiewicz otrzymał za nią nagrodę Nobla. “Quo Vadis” stała się jedną z pierwszych powieści polskich, które weszły w skład arcydzieł literatury światowej. Doczekała się niezliczonych przeróbek teatralnych, operowych, baletowych i filmowych oraz stała się inspiracją malarską. Tło historyczne powieści W powieści ukazane są czasy starożytnego Rzymu za panowania Nerona z okresu prześladowania pierwszych chrześcijan. Neron (Nero Claudius Caesar, 37-68) był cesarzem rzymskim w latach 54-68, objął władzę mając zaledwie 17 lat. Akcja powieści toczy się w latach 63-66, zaś epilog (śmierć Nerona) przypada na rok 68. Sam Sienkiewicz nazywa utwór powieścią historyczną, a okres panowania Nerona traktuje jako epokę upadku cywilizacji rzymskiej. Postacie historyczne występujące w powieści to: Neron, Seneka, Tigellin, Petroniusz, Poppea oraz apostołowie Piotr i Paweł. Głównymi wydarzeniami historycznymi są: pożar Rzymu i męczeństwo chrześcijan. Kompozycja utworu Powieść “Quo Vadis” stanowi w dużym stopniu analogię do “Trylogii”. Ma to związek z występowaniem dwóch wątków - historycznego i romansowego, połączonych i przeplatających się ze sobą. Mamy tu do czynienia z tradycyjnym wątkiem romansowym z przeszkodami ( z powodu usposobienia bohatera, jego gwałtowności - jak u Kmicica), nagłymi, niespodziewanymi niebezpieczeństwami, cudownymi ocaleniami, szczęśliwym zakończeniem, a także przemianą wewnętrzną bohatera (podobnie jak u Kmicica). Główne wydarzenia w utworze • przybycie Winicjusza z Armenii do Rzymu, • Ligia na dworze cezara, • uprowadzenie Ligii przez Ursusa i chrześcijan, • poszukiwanie Ligii, spotkanie Chilona z Glaukiem, • zgromadzenie chrześcijan, śmierć Krotona, • wewnętrzna przemiana Winicjusza, • “pływająca uczta” Nerona, • pożar Rzymu, oskarżenie chrześcijan, uwięzienie Ligii, • straszne sceny cyrkowe i “pochodnie” Nerona, śmierć Chilona, • walka Ursusa z turem, ocalenie Ligii, • śmierć Petroniusza, • śmierć Nerona (epilog). Obraz dwóch światów w powieści - upadającego pogańskiego Rzymu i rodzącego się chrześcijaństwa Starożytny świat pogański to potęga rządząca i wszechmocna, zadziwiająca ludzkość wspaniałością swojej kultury, bogactwem form życia i myśli filozoficznej. Stworzył on trwałe pomniki architektury, literatury, filozofii i prawa. Z jednej strony był to świat przepychu i bogactwa, poczucia piękna, radości i różnorodności życia, a z drugiej świat niewolnictwa, wyzysku, wojen, rzezi i okrutnych, despotycznych rządów. Jego reprezentanci w powieści to: Neron, Petroniusz, Chilon, Tigellin, Poppea oraz Winicjusz (do czasu). Ten schyłkowy, zbliżający się do zagłady, odchodzący w przeszłość świat przepojony był zmysłowością, cynizmem, rozwiązłością, rozpustą, okrucieństwem, nikczemnością, a także sceptycyzmem, materialistycznym widzeniem świata i chęcią użycia przy braku jakichkolwiek ideałów i skrupułów. Przyczyn jego klęski Sienkiewicz nie ukazuje w pełni. Poprzestaje na odtworzeniu życia obyczajowego, a źródeł upadku doszukuje się wyłącznie w sferze moralności najwyższych warstw społecznych. Świat chrześcijański natomiast reprezentują w utworze: Ursus, Pomponia Grecyna, Ligia, Glaukus, apostołowie Piotr i Paweł oraz rzesze chrześcijan. Chrześcijaństwo - religia głosząca miłość, braterstwo i równość wszystkich ludzi jako dzieci jednego Boga, przeznaczonych do wiecznego życia - pojawia się w I w w wyniku działalności Jezusa Chrystusa i apostołów. Sienkiewicz podkreśla potęgę wiary chrześcijańskiej (“Ta nauka ogarnia świat i ona jedna może go odrodzić”). Chrześcijaństwo obejmowało coraz szersze kręgi. Za czasów Nerona są tysiące chrześcijan w Rzymie, w Grecji, w Azji Mniejszej. “Ci ludzie nie tylko czuli swego Boga, ale go z całej duszy kochali, tego zaś Winicjusz nie widział dotąd w żadnej ziemi, w żadnych obrzędach, w żadnej świątyni”. Chcąc uniknąć prześladowań chrześcijanie modlili się w ukryciu, zbierając się w opustoszałych miejscach za miastem. Najważniejsze postacie utworu 1. NERON • postać negatywna, młody, żył 31 lat (37-68), ukazany pod koniec swego życia, pyszny, próżny, żądny sławy, odrażający, wulgarny, śmieszny, zniewieściały, tchórzliwy, okrutny, zdemoralizowany, rozpustnik, wróg chrześcijan, tyran, zdrajca, zbrodniarz, potwór, komediant, arcybłazen, dekadent, krótkowidz, otyły (dużo jadł i pił), przedstawiciel rozkładu moralnego; skupiły się w nim wszystkie ujemne strony rozpadającego się Rzymu, prowadzi hulaszczy tryb życia, codziennie urządza huczne uczty; • jego dwór jest źródłem zła, które promieniuje na otoczenie; • piastuje urząd cezara, najwyższą godność w imperium, otoczony gromadą zauszników (Tigellin) i tłumem pochlebców, którzy nazywają go nawet zbawicielem świata; • mówi: “Ja nie mam innego Boga niż siebie”; • uważa, że każdy, kto nie wielbi cezara, jest wrogiem Rzymu; • w pierwszym okresie swoich rządów pod wpływem filozofa Seneki i Burrusa (prefekta pretorianów, tj. przybocznej straży cesarza) rządzi rozsądnie i jest cenionym; później pod wpływem Tigellina staje się krwawym despotą i morduje tych, w których widzi przeszkodę dla siebie; każe zabić matkę, żonę, brata i syna cesarza Klaudiusza; • zaniedbuje obowiązki państwowe; czuje się wszechstronnym poetą, aktorem, muzykiem, śpiewakiem, tancerzem i w tej roli występuje na widowiskach publicznych w Ancjum i w Grecji oraz w teatrach rzymskich, przekonany o wielkości swojego talentu - czuje się bardziej artystą niż władcą i nudzi się w Rzymie; • marzy o zagładzie Rzymu, by móc zbudować nowe miasto, które ma nosić nazwę Neronia; • jest bezwzględnym, nieodpowiedzialnym, słabym władcą, nie dostrzegającym istotnych potrzeb państwa, zapatrzonym wyłącznie w siebie i realizującym własne kaprysy, narzeka, że nigdy nie widział płonącego miasta; zazdrości Priamowi, który mógł oglądać pożar Troi i uważa, że pożar Rzymu byłby doskonałą inspiracją do stworzenia poematu większego od “Iliady” Homera; • jego pragnienia zostają zaspokojone przez służącego Tygellina; • w czasie pożaru Rzymu specjalnie powraca do niego nocą, by się zachwycać jego widokiem i spogląda na nie z wodociągu Appijskiego w odpowiednio wystudiowanej pozie, ubrany w purpurowy płaszcz i wieniec ze złotych laurów, z lutnią w ręku; upaja się patosem własnych słów, nie troszcząc się wcale o los nieszczęśliwych ludzi; nie wydaje żadnych rozkazów odnośnie ratowania palącego się miasta, “radował się w sercu, że wreszcie ujrzał tragedię, podobną do tej, którą opisuje”; • chcąc zrzucić z siebie odpowiedzialność za zbrodnię podpalenia Rzymu, szuka rzekomych podpalaczy i nakazuje aresztować chrześcijan pod zarzutem podpalenia miasta; • urządza igrzyska, na których chrześcijanie są rzucani na pożarcie dzikim zwierzętom, krzyżowani i żywcem paleni; • skazuje chrześcijankę Ligię na śmierć, nie licząc się z prawem, które chroniło zakładniczkę; • z powodu tchórzostwa nie ośmiela się w amfiteatrze sprzeciwić się woli tłumów, które domagają się groźnie ułaskawienia Ligii i Ursusa; po długim wahaniu daje znak łaski; • w ostatnim okresie panowania wydaje bardzo liczne wyroki śmierci; zbuntowani pretorianie ogłaszają cezarem Galbę; senat wydaje na Nerona wyrok śmierci; • chcąc ujść pomsty i pohańbienia, kończy samobójstwem, mając 31 lat; gdy przyłożył sobie sztylet do szyi, brak mu było odwagi, by zagłębić ostrze i wówczas Epafrodyt popchnął mu rękę i nóż wszedł aż po głownię. 2. PETRONIUSZ • postać sympatyczna, najciekawsza w powieści, doskonała kreacja psychologiczna, wysuwa się na pierwszy plan w utworze; • bogaty patrycjusz, egoista, wygodny, opanowany, wyniosły, inteligentny, wyrozumiały, łagodny, sceptyczny, tolerancyjny, niczemu i nikomu się nie dziwi, lubiany przez plebs rzymski, którym pogardza jako patrycjusz i artysta; • wykształcony, znawca literatury i sztuki, pisarz, pisze wierszem i prozą, autor epigramatów i utworu “Satyricon”; • bardzo kocha życie, umie rozkoszować się nim i urządza je sobie, jak potrafi najwygodniej; mówi do siebie: “Zawsze próbowałem tak żyć, by cieszyć się każdym dniem”; • nie może i nie chce zrozumieć chrześcijan, bo każą mu się wyrzec używania życia, uczt i rozkoszy, ale mówi o nich z szacunkiem i podziwem; • przebywa na dworze Nerona jako jeden z najbliższych jego ludzi w roli “arbitra elegancji” (doradcy w sprawach artystycznych), traktując cezara z góry; bardzo nisko ocenia jego talent, twórczość i smak artystyczny i brzydzi się jego okrucieństwami, nie jest donosicielem; • bierze udział w orgiach cesarskiego dworu, zbyt leniwy, aby im się przeciwstawić; • mimo że zdaje sobie sprawę z otaczającego zła i podłości, nie walczy z tym stanem rzeczy za cenę wygodnego, opromienionego blaskiem piękna życia; jest biernym świadkiem tego, co się dokoła niego dzieje, aprobuje świat, do którego należy, starając się go wysubtelnić; • widzi zbliżający się upadek Rzymu, zanik rzymskich cnót i cywilizacji; zdaje sobie sprawę z tego, że patrzy na schyłek swojego świata i na wschód nowej ery; jest łącznikiem obu światów. 3. CHILON • postać drugoplanowa, ale istotna z punktu widzenia intrygi w powieści, świetnie nakreślona w utworze; jest łącznikiem między postaciami świata rzymskiego i chrześcijańskiego; • lekarz, mędrzec, wróżbita, włóczęga, kłamca, oszust, szpieg, donosicicl, zdrajca, pochlebca, łotr, tchórz; sprytny, przebiegły, mściwy, zazdrosny, nikczemny, śmieszny z wyglądu, nie zna uczucia wdzięczności; ideał podłości; • wciąż poszukuje nowin mających się dobrze opłacać, lubi dowiadywać się cudzych tajemnic, by je w danej chwili obrócić na własny pożytek; • sceptyk, który w nic nie wierzy; jednakową wartość ma dla niego zło i dobro; • filozofujący błazen z ciemną przeszłością rzezimieszka; przed przybyciem do Rzymu zaprzedał Glauka rozbójnikom, pozbawiając go rodziny i mienia, a spotkawszy go później w Rzymie w czasie prowadzonej na prośbę Winicjusza pogoni za Ligią, powtórnie nastaje na jego życie; • zostaje pozornie chrześcijaninem, aby wejść między wiernych, odnaleźć Ligię i zdobyć od Winicjusza jak najwięcej pieniędzy, oskarża chrześcijan, zdradza informacje o nich, przyczynia się do okrutnych ich prześladowań; staje się zausznikiem Tigellina, dygnitarzem, bogaczem i towarzyszy cezarowi na igrzyskach; • wydaje Glauka w ręce Tigellina, chociaż ten po chrześcijańsku przebaczył mu jego złe czyny; • nie może znieść widoku rozlewu krwi na arenie cyrkowej, poci się, sinieje, szczęka zębami, drży cały i mdleje, ale Nero zmusza go do oglądania owoców swego oskarżenia; • pod ciężarem krwawych widowisk, męczeństwa Glauka, a szczególnie przebaczenia mu win w imię Chrystusa dokonuje się w jego duszy przemiana; nawraca się, odnajduje w sobie odwagę i daje świadectwo prawdzie, wyznając publicznie, iż Nero jest podpalaczem Rzymu, a chrześcijanie są niewinni; przyjmuje chrzest i ginie śmiercią męczeńską, w ten sam sposób jak wydawani wcześniej przez niego chrześcijanie; • jego nawrócenie, mimo iż był oporny, jest świadectwem wielkiego triumfu idei chrześcijańskiej, a obraz męczonego starca, którego niedźwiedź oszczędza i nie chce rozszarpać, jest wprost przerażający. 4. TIGELLIN • intrygant, zausznik cezara, najpodlejszy z doradców, służalczy; gbur, nieuk, postać negatywna; • walczy bez skrupułów z Petroniuszem o względy cezara; • za zgodą Nerona zajmuje się zorganizowaniem podpalenia Rzymu; pożar trwał 6 dni i 6 nocy. 5. GLAUKUS • wprowadza w czyn przykazanie miłości, darując dwukrotnie winy i krzywdy swemu katowi - Chilonowi; • drugie przebaczenie, którego udziela, gorejąc jako żywa pochodnia Nerona, dokonuje cudu nawrócenia zatwardziałego Chilona na wiarę chrześcijańską; • do jego zgonu można zastosować sentencję, że “krew męczenników jest nasieniem nowych wyznawców wiary”. 6. APOSTOŁ PIOTR • dobry, wyrozumiały, skromny, wielki; uosobienie idei chrystianizmu, duchowy przywódca chrześcijan; • organizuje Kościół, zjednując mu coraz więcej wiernych; • przynosi radość, spokój, zachętę do znoszenia cierpień, uczy przebaczania; • cieszy się ogromną popularnością i szacunkiem wśród chrześcijan, cierpi wraz z nimi niewygody życia, wędrowiec; • czuje się odpowiedzialny za chrześcijan w Rzymie; rozumie, dlaczego Chrystus zawraca go z drogi do miasta zbrodni, rozpusty i pychy; • w czasie prześladowań chrześcijanie ukrywają go, widząc w nim następcę Chrystusa; • umiera jako męczennik w tym samym dniu co apostoł Paweł. Wątek romansowy w utworze - miłość Winicjusza i Ligii Dzieje miłości Winicjusza i Ligii są głównym wątkiem akcji powieści. Młodzieniec zakochuje się w dziewczynie od pierwszego wejrzenia, chce ją zdobyć, lecz ona ucieka. Ten jednak nie rezygnuje - szuka jej po całym Rzymie, a gdy się wreszcie odnajdują i przysięgają sobie miłość, wybucha pożar miasta. Winicjusz znów szuka dziewczyny, chcąc ją ocalić. Ligia tymczasem zostaje uwięziona, później choruje, a następnie w jej obronie walczy zwycięsko Ursus z turem na arenie cyrkowej. Cały amfiteatr żąda prawa łaski dla zwycięzcy i ocalonej. Wreszcie zakochani mogą się połączyć i żyć szczęśliwie. Wątek rozwija się, jak w tradycyjnym romansie, przez pokonywanie piętrzących się przeszkód, które stają na drodze połączenia się zakochanych - nagłych, niespodziewanych niebezpieczeństw i cudownych ocaleń - na pozór nie ma tu trójkąta bohaterów, Ligia ma jednego pretendenta do swej ręki, natomiast funkcję rywala nieodzownego w dziejach miłości “z przeszkodami” pełni żona Nerona, Poppea, usiłująca zemścić się na pięknym Winicjuszu za to, że zlekceważył względy, jakie mu okazywała w czasie nocnej orgii w ogrodach cesarskich. Strach przed zemstą obrażonej cesarzowej skłania Ligię do szukania schronienia wśród chrześcijan i z chwilą rozpoczęcia ich prześladowań zostaje wraz z nimi uwięziona. O perypetiach wątku miłosnego decyduje jego powiązanie z wątkiem historycznym. Winicjusz to młody patrycjusz rzymski, postać fikcyjna w utworze, “potomek” znanego konsularnego rodu patrycjuszy rzymskich, trybun wojskowy, poganin. Dzielny, dumny, niecierpliwy, nieposkromiony Rzymianin, uosobienie męstwa, siły, zdecydowania, odwagi wojennej, o dobrym sercu i prawej, ale nieokiełznanej naturze. Gwałtowny, niemal dziki, nie umie hamować gniewu, gotów porwać się na samego Nerona, w uniesieniu bez litości dla niewolników. Obcując z chrześcijanami, zaczyna powoli rozumieć ich naukę, poznaje jej prawdy, przyjmuje chrzest, jest świadkiem, jak Glaukus przebacza Chilonowi. Wątpliwości rodzące się w jego duszy rozpraszają słowa apostoła Piotra. Odmieniony, wyzwala swoich niewolników. Jest typowym przykładem wpływu, jaki chrześcijaństwo wywiera na pogan. Postać dynamiczna, przechodzi głęboką wewnętrzną przemianę: z typowego, aroganckiego, okrutnego Rzymianina staje się chrześcijaninem, pokornym wyznawcą wiary, a w tym przeobrażeniu pomaga mu miłość do chrześcijanki Ligii. Ligia to chrześcijanka, Słowianka, córka wodza Lygów - plemienia zamieszkującego kraj, z którego pochodzi autor powieści - nazywana w ojczyźnie swojej Kaliną (imieniem kojarzącym się z grec. “kalos” - piękny). Wywieziona do Rzymu jako zakładniczka wraz z wiernym sługą Ursusem, znajduje przybranych rodziców - rzymskiego wodza Plaucjusza Aulusa i jego żony Pomponii Grecyny. U nich właśnie styka się z chrześcijaństwem i poznaje Winicjusza. Jej urodę podziwia sam Petroniusz, który jako znawca, uważa, że “jest w niej coś niezwykłego”. Ligia to gorąca wyznawczyni nowej wiary, odgrywa decydującą rolę w przemianie wewnętrznej Winicjusza. To o nią właśnie rozgrywa się akcja powieści, lecz ona sama jest zawsze bierna. Wartości poznawcze i ideowo-wychowawcze utworu 1. zobrazowanie życia na dworze cezara (uczty, uroczystości, igrzyska cyrkowe, podróże) oraz życia starożytnego Rzymu, jego kultury za czasów Nerona; 2. portret Nerona jako człowieka, władcy i artysty uosobieniem zła; ponosi klęskę moralną; 3. odzwierciedlenie odwiecznej walki dobra ze złem i podkreślenie prawdy, że zawsze zwycięża dobro; 4. ukazanie nieprzemijających wartości ogólnoludzkich reprezentowanych przez chrześcijan, które przyczyniają się do ich zwycięstwa nad degenerującym się światem pogańskim - miłość do drugiego człowieka, dobroć, wyrozumiałość, przyjaźń, prawość, sprawiedliwość, umiejętność przebaczania. Krzyżówki online Generator krzyżówek Krzyżówki obrazkowe Słownik haseł agape Uczta miłości agape Uczta pierwszych chrześcijan agape Uczta religijna agape Uczta starochrześcijańska agape Uczta weselna, dawniej agape Wieczerza u pierwszych chrześcijan agape Wspólny posiłek o charakterze religijnym u pierwszych chrześcijan agape Miłość niebiańska w przeciwieństwie do ziemskiej u neoplatonistów agape Obrzędowa uczta pierwszych chrześcijan agape Obrzędowa wieczerza u pierwszych chrześcijan Hasło "agape" posiada 10 definicji. Inne hasła krzyżówkowe na literę A: A CAPELLA, A JA WOLĘ MOJĄ MAMĘ, A JAKŻE, A JUŚCI, A LA CARTE, A MNIE JEST SZKODA LATA, a my tańczymy ...” WALCZYK, a posteriori, a priori, A PROPOS, A TERGO, A VISTA, A W GÓRACH JUŻ JESIEŃ, A-DUR, a-terpinen, A'KONTO, AA REM, AACHEN, AAGE NIELS BOHR, AAIUN, aak, Sprawdź wszystkie hasła na literę A Oprócz definicji "AAKJAER JEPPE" sprawdź również inne hasła: otwierać serce, płynąć pod prąd, brać w obroty, obsypywać się, zhaftować się, cofać się rakiem, cofnąć się rakiem, wyrosnąć na ludzi, wynosić się, kłócić się, wiązać się, okupować, jeździć po głowie, wchodzić na głowę, owijać wokół palca, maczać palce, przykładać rękę, trzymać w rękach nici, knować, ablucja, kąpiel, umycie, kołacz, kołacze, ceremonialnie, kultowo, liturgicznie, obyczajowo, ofiarnie, stator, listonosze, denerwować się, lodziarz, fuszerski, kapitan sowa, frajda, szorty, kapliczka, rozpowszechnianie, zreperować, agape krzyżówka krzyżówka, szarada, hasło do krzyżówki, odpowiedzi,

uczta religijna pierwszych chrześcijan